แอนตาร์กติกา มีกี่ประเทศ? ทวีปน้ำแข็งที่ไม่มีใครครอบครองจริงหรือ?

แอนตาร์กติกา มีกี่ประเทศ? เป็นคำถามที่หลายคนสงสัยเมื่อพูดถึงทวีปที่เต็มไปด้วยน้ำแข็งและความหนาวสุดขั้วแห่งนี้ ทว่าแท้จริงแล้ว ไม่มีประเทศใดครอบครองแอนตาร์กติกาโดยถูกต้องตามกฎหมายสากล บทความนี้จะพาคุณเจาะลึกถึงข้อเท็จจริงล่าสุดเกี่ยวกับกรรมสิทธิ์ สนธิสัญญา และประเทศที่มีสถานีวิจัยในแอนตาร์กติกา พร้อมข้อมูลที่เป็นประโยชน์และเชื่อถือได้ เพื่อช่วยไขความลับของทวีปที่ทั้งลึกลับและสำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของโลกใบนี้

แอนตาร์กติกา (Antarctica) เป็นทวีปที่ตั้งอยู่บริเวณขั้วโลกใต้ของโลก เต็มไปด้วยน้ำแข็งหนาหลายกิโลเมตร และมีสภาพแวดล้อมที่สุดขั้วทั้งด้านอุณหภูมิ ลม และแสงแดด หลายคนอาจสงสัยว่า “แอนตาร์กติกาเป็นของประเทศใด?” หรือ “มีกี่ประเทศในแอนตาร์กติกา?” บทความนี้จะไขข้อสงสัย พร้อมข้อมูลทางธรณีวิทยา ประวัติศาสตร์ และกฎหมายระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับทวีปนี้

แอนตาร์กติกาอยู่ภายใต้การดูแลของประเทศใด?

คำตอบที่น่าสนใจคือ “ไม่มีประเทศใดครอบครองแอนตาร์กติกาโดยชอบธรรมตามกฎหมายสากล” แม้ว่าจะมีหลายประเทศที่อ้างกรรมสิทธิ์ในบางส่วนของทวีป แต่แอนตาร์กติกาถูกปกครองภายใต้ “สนธิสัญญาแอนตาร์กติกา (Antarctic Treaty)” ซึ่งมีผลบังคับใช้ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1961

สนธิสัญญาแอนตาร์กติกาคืออะไร?

สนธิสัญญานี้ถูกลงนามในปี ค.ศ. 1959 โดย 12 ประเทศแรก ได้แก่
อาร์เจนตินา, ออสเตรเลีย, เบลเยียม, ชิลี, ฝรั่งเศส, ญี่ปุ่น, นิวซีแลนด์, นอร์เวย์, แอฟริกาใต้, สหภาพโซเวียต (ปัจจุบันคือรัสเซีย), สหราชอาณาจักร และสหรัฐอเมริกา

ปัจจุบันมีมากกว่า 50 ประเทศที่เข้าร่วมสนธิสัญญานี้ ซึ่งระบุว่า:

• ห้ามการใช้แอนตาร์กติกาเพื่อกิจกรรมทางทหาร

• อนุญาตให้ใช้เพื่อวัตถุประสงค์ด้านสันติภาพและวิทยาศาสตร์เท่านั้น

• ห้ามการอ้างสิทธิใหม่เหนือดินแดนในอนาคต

• ส่งเสริมความร่วมมือด้านวิจัยวิทยาศาสตร์ระหว่างประเทศ

แล้วประเทศที่อ้างสิทธิในแอนตาร์กติกาคือประเทศใดบ้าง?

มี 7 ประเทศที่อ้างกรรมสิทธิ์เหนือบางส่วนของแอนตาร์กติกา ได้แก่:

1. อาร์เจนตินา

2. ออสเตรเลีย

3. ชิลี

4. ฝรั่งเศส

5. นิวซีแลนด์

6. นอร์เวย์

7. สหราชอาณาจักร

แต่การอ้างสิทธิเหล่านี้ “ไม่เป็นที่ยอมรับในระดับสากล” และถูกแช่แข็งไว้ตามสนธิสัญญา

ฐานวิจัยในแอนตาร์กติกา

แม้ไม่มีประเทศไหนครอบครองอย่างถูกต้อง แต่หลายประเทศมี “สถานีวิจัย” กระจายอยู่ทั่วแอนตาร์กติกา เพื่อศึกษาเรื่องภูมิอากาศ วิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม และธรณีวิทยา ตัวอย่างประเทศที่มีสถานีในแอนตาร์กติกา เช่น:

• ญี่ปุ่น: Showa Station

• รัสเซีย: Vostok Station

• สหรัฐอเมริกา: McMurdo Station

• จีน: Zhongshan Station

• ออสเตรเลีย: Mawson Station

ประชากรในแอนตาร์กติกา

ไม่มีประชากรถาวรในแอนตาร์กติกา ผู้คนที่อาศัยอยู่ที่นี่เป็นเพียงนักวิจัย นักวิทยาศาสตร์ และเจ้าหน้าที่ซัพพอร์ตชั่วคราว โดยในฤดูร้อนอาจมีประชากรสูงสุดประมาณ 5,000 คน และลดเหลือประมาณ 1,000 คนในฤดูหนาว

แอนตาร์กติกากับการท่องเที่ยว

แม้จะอยู่ไกลและหนาวสุดขั้ว แต่ก็มีการจัด “ทัวร์แอนตาร์กติกา” อย่างถูกกฎหมาย โดยมีข้อกำหนดเข้มงวดเพื่อไม่กระทบต่อสิ่งแวดล้อม เช่น การล่องเรือสำรวจ, การดูเพนกวิน, ภูเขาน้ำแข็ง และธารน้ำแข็ง โดยนักท่องเที่ยวต้องปฏิบัติตามแนวทางของ Antarctic Treaty System อย่างเคร่งครัด

แอนตาร์กติกาไม่ได้เป็นของประเทศใดประเทศหนึ่ง และไม่มีการปกครองในรูปแบบประเทศ แต่อยู่ภายใต้สนธิสัญญาสากลที่มุ่งเน้นการใช้ประโยชน์เพื่อวิทยาศาสตร์และสันติภาพ แม้จะมีประเทศอ้างสิทธิ แต่ก็ไม่ได้รับการรับรองในระดับนานาชาติ ทำให้แอนตาร์กติกาเป็นหนึ่งในดินแดนพิเศษที่มนุษย์เลือกจะดูแลร่วมกัน

แหล่งอ้างอิง

• Antarctic Treaty System: https://www.ats.aq

• National Science Foundation (US Antarctic Program): https://www.nsf.gov/geo/opp/antarct/index.jsp

• British Antarctic Survey: https://www.bas.ac.uk

• CIA World Factbook – Antarctica: https://www.cia.gov/the-world-factbook/antarctica/

FAQ: คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับแอนตาร์กติกา

1. แอนตาร์กติกาเป็นประเทศหรือไม่?
   ไม่ใช่ แอนตาร์กติกาไม่มีรัฐบาลหรือประชากรถาวร

2. มีประเทศใดบ้างที่อ้างสิทธิในแอนตาร์กติกา?
   มี 7 ประเทศที่อ้างสิทธิ ได้แก่ อาร์เจนตินา, ออสเตรเลีย, ชิลี, ฝรั่งเศส, นิวซีแลนด์, นอร์เวย์ และสหราชอาณาจักร

3. ใครดูแลแอนตาร์กติกา?
   อยู่ภายใต้สนธิสัญญาแอนตาร์กติกา (Antarctic Treaty) ซึ่งมีมากกว่า 50 ประเทศร่วมลงนาม

4. สามารถไปเที่ยวแอนตาร์กติกาได้ไหม?
   ได้ แต่ต้องใช้ทัวร์เฉพาะทางและปฏิบัติตามกฎระเบียบด้านสิ่งแวดล้อม

5. มีคนอยู่ในแอนตาร์กติกาตลอดปีไหม?
   มีเฉพาะนักวิจัยและเจ้าหน้าที่ ไม่ใช่ประชากรถาวร

6. แอนตาร์กติกาต่างจากอาร์กติกอย่างไร?
   แอนตาร์กติกาเป็นทวีป ส่วนอาร์กติกเป็นมหาสมุทรล้อมรอบด้วยดินแดน

7. สามารถตั้งประเทศใหม่ในแอนตาร์กติกาได้ไหม?
   ไม่ได้ ตามสนธิสัญญาแอนตาร์กติกาห้ามอ้างสิทธิใหม่

8. ใครเป็นผู้อนุญาตให้ตั้งสถานีวิจัยในแอนตาร์กติกา?
   ประเทศต่างๆ ดำเนินการตามข้อตกลงในสนธิสัญญา โดยต้องรายงานกิจกรรมต่อที่ประชุมประจำปี

9. สัตว์ชนิดใดอยู่ในแอนตาร์กติกา?
   เช่น เพนกวิน, วาฬ, แมวน้ำ, นกทะเล และแพลงก์ตอน

10. ทำไมแอนตาร์กติกาถึงสำคัญต่อโลก?
    เป็นศูนย์กลางศึกษาภูมิอากาศโลก น้ำแข็งแอนตาร์กติกาเก็บข้อมูลย้อนหลังหลายแสนปี