Taipei 101 (ไทเป 101) กับระบบต้านแผ่นดินไหวอัจฉริยะที่โลกต้องทึ่ง

01/04/2025

ความลับต้านแผ่นดินไหวของตึก Taipei 101 ตำนานแห่งวิศวกรรมที่ท้าทายธรรมชาติ

Taipei 101 (ไทเป 101) ไม่ใช่แค่ตึกระฟ้าที่เคยสูงที่สุดในโลก แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ด้านวิศวกรรมที่ถูกออกแบบมาเพื่อ "อยู่รอดท่ามกลางแผ่นดินไหว" ได้อย่างเหลือเชื่อ ด้วยความสูงกว่า 508 เมตร ผสานกับเทคโนโลยี Tuned Mass Damper (TMD) หนัก 660 ตันที่ช่วยดูดซับแรงสั่นสะเทือน ไทเป 101 จึงกลายเป็นตัวอย่างสำคัญของการออกแบบอาคารในพื้นที่เสี่ยงภัยที่ประสบความสำเร็จระดับโลก และยังเป็นหนึ่งในจุดหมายที่นักท่องเที่ยวไม่ควรพลาดหากมาเยือนไต้หวัน ในมหานครไทเปซึ่งตั้งอยู่บนแนวรอยเลื่อนเปลือกโลกที่มีความเสี่ยงสูงต่อแผ่นดินไหวและพายุไต้ฝุ่น การสร้างอาคารสูงกว่า 500 เมตรดูเหมือนจะเป็นสิ่งที่ท้าทายต่อธรรมชาติอย่างยิ่ง แต่ในปี 2004 โลกได้รู้จักกับ Taipei 101 อาคารระฟ้าที่ไม่เพียงแต่สร้างสถิติความสูงระดับโลกในยุคนั้น แต่ยังกลายเป็นต้นแบบของอาคารที่ “อยู่รอดได้” ท่ามกลางแรงสั่นสะเทือนของโลก

Taipei 101 กับการออกแบบสถาปัตยกรรมต้านภัยพิบัติ

นอกจากลูกตุ้มยักษ์แล้ว อาคาร Taipei 101 ยังมีการออกแบบโครงสร้างที่ ยืดหยุ่นแต่แข็งแรง ด้วยระบบโครงเหล็กและคอนกรีตผสมพิเศษ มีการฝังเสาเข็มลึกลงดินมากกว่า 80 เมตร เพื่อเสริมความมั่นคงต่อแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ได้ถึง 9 ริกเตอร์ และยังสามารถต้านลมความเร็วกว่า 200 กม./ชม.

รายละเอียดทางกายภาพของ Taipei 101

ความสูงรวม: 508 เมตร (รวมปลายยอดเสาอากาศ)
ความสูงถึงชั้นหลังคา: 448 เมตร
จำนวนชั้น:
- 101 ชั้นเหนือพื้นดิน
- 5 ชั้นใต้ดิน
พื้นที่ใช้สอย: มากกว่า 198,000 ตารางเมตร
ใช้เวลาในการก่อสร้าง: ตั้งแต่ปี 1999 - แล้วเสร็จในปี 2004
เคยครองตำแหน่ง: ตึกที่สูงที่สุดในโลก (2004–2010) ก่อนจะถูกแซงโดย Burj Khalifa

ระบบต้านแผ่นดินไหว หัวใจของความมั่นคง

สิ่งที่ทำให้ Taipei 101 ยังคงยืนหยัดอยู่ได้แม้เผชิญแผ่นดินไหวหลายครั้ง คือ “ลูกตุ้มไจแอนท์” หรือ Tuned Mass Damper (TMD) ซึ่งถือเป็นหนึ่งในนวัตกรรมทางวิศวกรรมที่ยิ่งใหญ่ที่สุดแห่งศตวรรษ

ไทเป ลูกตุ้ม

ขอบคุณภาพจาก / artralux.co.th

ลูกตุ้มนี้คืออะไร?

น้ำหนัก: 660 ตัน (เท่ากับเครื่องบินโบอิ้ง 747 หนึ่งลำ)
เส้นผ่านศูนย์กลาง: ประมาณ 5.5 เมตร
ตำแหน่ง: ตั้งอยู่ระหว่างชั้น 87 ถึง 92
การทำงาน
- เมื่อตึกถูกลมพัดแรง หรือเกิดแผ่นดินไหวจนเกิดแรงสั่น
- ลูกตุ้มจะ “แกว่ง” ไปในทิศทางตรงกันข้ามกับแรงที่กระทำต่ออาคาร
- เพื่อถ่วงสมดุลและลดแรงสั่นไหว (เหมือนคนทรงตัวบนเชือก)

ความน่าทึ่งของระบบนี้

ออกแบบให้สามารถรองรับแรงลมที่เร็วถึง 216 กม./ชม.
ต้านทานแผ่นดินไหวได้ถึงขนาด 9.0 ริกเตอร์
ระบบถูกเชื่อมต่อกับแผ่นเหล็กยักษ์แบบแหวนซ้อนจำนวน 41 ชั้นที่หลอมเป็นทรงกลม เพื่อให้เกิดความยืดหยุ่นและแข็งแรงพร้อมกัน

โครงสร้างอาคาร ฟื้นฟูจากแรงสั่นด้วย “ธรรมชาติและเทคโนโลยี”

Taipei 101 ได้รับแรงบันดาลใจจากลำต้นไผ่ ซึ่งในวัฒนธรรมจีนหมายถึงความยืดหยุ่น ความมั่นคง และโชคดี

ตัวอาคารถูกแบ่งออกเป็น 8 ส่วน (8 เป็นเลขมงคลในจีน)
ใช้โครงเหล็กเสริมคอนกรีต (Mega Structure) เป็นแกนกลางของตึก
เสริมด้วยเสาค้ำแนวเฉียง (Outrigger Truss) เพื่อถ่ายน้ำหนักลงดินได้อย่างมีประสิทธิภาพ
เสาเข็มของอาคารฝังลึกลงในชั้นหินแข็งลึกกว่า 80 เมตร เพื่อป้องกันการทรุดตัว

Taipei 101 ได้รับแรงบันดาลใจจากลำต้นไผ่

สำรวจชั้นบนสุดของตึก Taipei 101

ชั้น 89 Indoor Observatory

เป็นจุดชมวิวภายในตึกที่เปิดให้ประชาชนเข้าชม
มีกระจกใสแบบ 360 องศา ให้เห็นวิวทั่วไทเป
มีหูฟัง Audio Guide ให้ความรู้เกี่ยวกับจุดสำคัญที่มองเห็นได้จากตึก

ชั้น 88 Exhibition Room

มีการจัดแสดงโครงสร้างลูกตุ้มยักษ์ที่สามารถชมได้ในระยะประชิด
มีโซนจำลองแรงลมและแรงสั่นจากแผ่นดินไหว

ชั้น 91 Outdoor Observatory

เป็นชั้นชมวิวกลางแจ้ง (เปิดเฉพาะในวันที่สภาพอากาศเอื้ออำนวย)
สามารถมองเห็นตึกต่าง ๆ รอบเมืองไทเปได้อย่างชัดเจน
เป็นหนึ่งในไม่กี่ตึกในโลกที่เปิดให้ขึ้นไปสัมผัสอากาศเบื้องบนระดับนี้

Taipei 101 (ไทเป 101) กับระบบต้านแผ่นดินไหวอัจฉริยะที่โลกต้องทึ่ง

ขอบคุณภาพจาก / klook.com

Taipei 101 ไม่ได้เป็นเพียงสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ที่โดดเด่นด้วยความสูงเพียงอย่างเดียว แต่ยังเป็นการแสดงออกถึงความเข้าใจธรรมชาติ และนำเทคโนโลยีมาใช้ “อยู่ร่วมกับภัยพิบัติ” อย่างชาญฉลาด ไม่ใช่เพียงแค่การป้องกันและนี่คือเหตุผลที่ทำให้ตึกแห่งนี้ไม่เพียงแต่เป็นสัญลักษณ์ของกรุงไทเป แต่ยังเป็นอนุสาวรีย์ทางวิศวกรรมของทั้งโลก ที่ควรค่าแก่การศึกษาหรือเยี่ยมชมสักครั้งในชีวิต